Interesantne činjenice o Grčkoj

Geografija

(1) Grčka, Ellada ili Hellas (Ελλάδα, Ελλάς)? Zvanični naziv je Helenska Republika (Ελληνική Δημοκρατία). Međutim, velika većina sveta je poznaje kao Grčku. Zašto? Na engleskom reč potiče od latinske Graecia koji je korišćen od strane Rimljana i u bukvalnom prevodu znači “zemlja Grka”.
(2) Nijedno mesta u Grčkoj nije udaljeno od mora više od 137 km
(3) Grčka ima između 1.200 i 6.000 ostrva, u zavisnoti od toga šta je geografska definicija ostrva. Naseljeno je 227, a najveće je Krit. Zatim slede (po površini): Evia, Lezbos, Rodos, Hios, Kefalonija, Krf, Samos, Limnos i Naksos.
(4) Ostrvo Rodos je bilo neseljeno još u kemenom dobu
(5) Grčka nema nijednu plovnu reku jer je skoro 80% države planinski teren (po procentu u Evropi odmah posle Švajcarske). Takođe, oko 50% zemlje je prekriveno šumama.
(6) Grčka je nekada bila gomila stena pod vodom. Kada je tektonska ploča udarila u Evropu, sudar je stvorio grčke planinske masive. Ploča se i dalje kreće i izaziva zemljotrese širom Egejskog i Jonskog mora.
(7) Grčka ima 13.667 km dugačku obalu što je čini trinaestom najdužom obalom na svetu
(8) Grčka ima više od 250 sunčanih dana odnosno 3.000 sunčanih sati godišnje
(9) Grčka ima oko 7.000 pećina koje formiraju 24.000 kilometara podzemnih galerija
(10) Pola seizmičkih aktivnosti u Evropi je na teritoriji Grčke

Flora i fauna

(11) U Grčkoj postoje maslinjaci koji daju plod još od 13. veka
(12) Na hiljade ptica se zaustavlja u grčkim močvarama tokom sezonskih migracija. Čak 100.000 ptica iz Severne Evrope i Azije zimu provodi ovde.
(13) Grčka ima više koza nego bilo koja zemlja u Evropi
(14) Grčki svet divljih životinja je jedan od najbogatijih u Evropi i uključuje 116 vrsta sisara, 18 vrsta vodozemaca, 59 vrsta gmizavaca, 240 vrsta ptica i 107 vrsta riba
(15) Foka Monahus Monahus je deo prirodnog i kulturnog nasleđa grčke i opisana je u Odiseji. Glava ove foke je čak pronađena na novčiću koji datira iz oko 500. godine pre nove ere. Danas je ova vrsta veoma ugrožena.
(16) Feta sir koji se pravi od kozjeg mleka predstavlja grčki nacionalni sir. Prosečna potrošnja ovog sira po glavi stanovnika je najveća u svetu. Inače, Grci su drugi u Evropi po potrošnji sireva.

Demografija

(17) Grčka je do skora bila etnički najčistija zemlja u Evropi ( 98% Grci), ali je povećan priliv imigranata poslednjih 25 godina uslovio da taj procent padne na nekih 92%. Turci čine najveću manjinu dok su ostale Albanci, Makedonci, Bugari, Jermeni i Romi.
(18) Oko 40% populacije živi u Atini. Najveći gradovi posle Atine su Solun, Patra, Iraklion, Larisa, Volos, Rodos, Janjina, Hanja i Agrinio.
(19) Najmnogoljudnija regija je Centralna Grčka (sa Atikom) dok najmanje ljudi živi na Jonskim ostrvima i u Epiru.
(20) Atina je najstariji grad Evrope i kolevka demokratije
(21) Životni vek Grka je relativno visok – muškarci u proseku žive 75.66, a žene 81.88 godina
(22) Grci imaju jednu od najnižih stopa smrtnosti od raka u Evropi
(23) Melburn u Australiji ima najveću grčku populaciju van Grčke
(24) Edukacija u Grčkoj se poboljšala poslednjih godina. 1950. godine samo 30% odraslih stanovnika je znalo da čita i piše, a do danas se taj broj povećao na 95%.
(25) 55% mladih Grka su završili više ili osnovne studije – što je najveća stopa na svetu, a 65% studenata su žene
(26) Grčka ima najmanju stopu razvoda u EU
(27) Muškarci u Grčkoj imaju vojnu obavezu u trajanju od jedne godine do 18 meseci. Vlada troši 6% godišnjeg bruto domaćeg proizvoda na izdatke za vojsku.
(28) Glasanje na izborima je zakonska obaveza za svakog građanina starijeg od 18 godina
(29) Grčka ima najmanju stopu kriminala u Evropi, a drugu najmanju u svetu
(30) 85% Grka poseduje svoju stambenu jedinicu što je najveća stopa u Evropskoj uniji
(31) Grčka je trenutno seksualno najaktivnija zemlja na svetu (po istraživanju Durex-a)
(32) Grčka ima najveći broj pušača u Evropi
(33) Grci su osmi po visini u svetu
(34) Grčka ima najmanji broj saobraćajnih nesreća po glavi stanovnika u Evorpskoj unijii
(35) Grčki naučnik rodom sa ostrva Evia (Jorgos Papanikolau) je izmislio papa test. Papanikolau test, poznat kao papa je test koji spašava milione života i onaj koji sve žene u svetu rade kako bi pomogao u otkrivanju potencijalno kancerogenih ćelija raka u njihovim reproduktivnim organima (rak grlića materice).

Religija

(36) Novi zavet je pisan na grčkom jeziku
(37) Do skora se 98% stanovništva izjašnjavalo kao pravoslavni hrišćani ali je po poslednjem popisu ta brojka značajno niža ( oko 88%)
(38) Tradicionalna grčka imena su izvedena od imena svetaca
(39) U Grčkoj, mrtvi se uvek sahranjuju jer Grčka pravoslavna crkva zabranjuje kremaciju. Pet godina posle sahrane, telo se ekshumira i kosti su prvo peru vinom, a zatim se stavljaju u kosturnicu. Ovo se radi i kako bi se ublažio nedostatak zemljišta na grčkim grobljima.
(40) Grčka je jedina zemlja u Evropi koja nije sekularna
(41) Grčka je četvrta država u Evropi po broju stanovnika koji su na pitanje “Da li verujete u Boga” odgovorili sa “Da” (79%). Ispred su Malta, Rumunija i Kipar dok Poljska ima isti procenat

Jezik

(42) Grčki jezik se govori više od 3.000 godina, što ga čini jednim od najstarijih u Evropi
(43) Procenjeno je da preko 12 miliona ljudi u svetu govori grčki jezik
(44) 13% engelskog rečnika je izvedeno od grčkih reči
(45) Stari Grci su igrali važnu ulogu u razvoju alfabeta, a prva dva slova grčkog alfabeta – alfa i beta su nam dali reč alfabet. Današnji grčki alfabet ima 24 slova.
(46) Interesantne reči koje potiču iz grčkog jezika su: Evropa, biblija, Hrist, telefon…
(47) Reč lezbejka (lezbijka) je izvedena iz Lezbos (Λέσβος), naziva grčkog ostrva u istočnom Egejskom moru na kome je pesnikinja Safo živela i vodila školu za devojke u VI veku pre nove ere. Mnoge od njenih pesama opisuju strast koju ona oseća prema svojim učenicama, koju su u antici nazivali “ginerastija”, analogno muškoj “pederastiji”.

Ekonomija

(48) Grčku svake godine poseti preko 20 miliona turista što je više od cele populacije ove države. Turizam učestvuje sa oko 16% u bruto domaćem proizvodu (GDP).
(50) Grčka valuta, drahma, zaključno sa 2002. godinom, koristila se 2.650 godina. To je ujedno i najstarija valuta u Evropi. 2002. godine je zamenjena eurom.
(51) Grčki vođa Aleksandar Veliki bio je prvi vladar koji je pravio kovanice sa svojim likom. Pre ovoga na kovanice su stavljana lica grčkih bogova.
(52) 2009. godine nacionalni dug Grčke bio je veći od ekonomije zemlje
(53) Grčka je jedina zemlja u Evropi koja se smatra “zapadom” iako se geografski ne nalazi u zapadnoj Evropi
(54) Grčka je treći najveći proizvođač i distibuter maslina na svetu
(55) Grčka učestvuje sa oko 7% u celokupnoj svetskoj proizvodnji mermera
(56) Grčka ima najveću trgovačku flotu na svetu i prema zakonu, 75% posade na grčkim brodovima moraju biti Grci
(57) Grčka je vodeći svetski proizvođač morskih sunđera.

Kultura

(58) Grčka ima najviše arheoloških muzeja u svetu
(59) Grčki film je prvi koji je prikazao scene golotinje u istoriji evropske kinematografije (Dafnis i Hloja, 1931. godine) mada je 1897. godine snimljen francuski “film” pod nazivom “Posle bala” u trajanju od 50 sekundi u kome se takođe pojavljuje gola žena.
(60) Imendani (svetac po kome je neko dobio ime) su u Grčkoj bitniji nego rođendani
(61) Grčka nacionalna himna se sastoji od 158 stihova

Istorija, mitovi, verovanja

(62) Grčka je kolevka Olimpijskih igara, a najviša planina u Grčkoj je Olimp za koju se smatra da je bila dom grčkih bogova. 776. pre nove ere. Prvi olimpijski šampion je bio grčki kuvar po imenu Koroibos iz gradića Elis (današnja Ilida na Peloponezu) koji je pobedio u sprintu. Stotinu bikova se žrtvuje grčkom bogu Zevsu tokom Olimpijade.
(63) Antička Grčka nije bila unitarna država poput moderne Grčke već se sastojala od oko 1.500 različitih gradova-država, tzv. polisa. Svaki je imao svoje zakone i vojsku i često su međusobno bili u sukobu. Atina je bila najveći polis.
(64) Između 40% i 80% antičke grčke populacije su činili robovi (Atina/Sparta)
(65) Grčka se smatra kolevkom zapadne civilizacije
(66) Grčki pisac Herodot smatra se prvim istoričarem (484.-425. p.n.e.). Autor je prve istorijske knjige o grčko-persijskim ratovima. Herodotova knjiga je simbolizovana u knjizi Engleski pacijent.
(67) Antički Grci se često nazivaju pronalazačima matematike. Rad grčkih matematičara kao što su Pitagora, Euklid, Arhimed i Apolonius leži u osnovama moderne matematike.
(68) 500 godina p.n.e. u Grčkoj je organizovana prva gradska deponija
(69) Kleopatra je bila Grkinja. Ona je došla iz čuvene porodice Ptolomej i bila je jedini grčki vladar koji je govorio egipćanski.
(70) Tokom nacističke okupacije Grčke u Drugom svetskom ratu, većina Jevreja je odvedena u koncentracione logore širom Evrope. Jevrejska populacija u Grčkoj naglo je pala od 78.000 na 13.000 do kraja rata.
(71) Za vreme Drugog svetskog rata, Grčka je bila jedina zemlja koja je morala istovremeno da se bori protiv 3 države (Italija, Albanija, Nemačka) i bila je zemlja koja je najveći broj dana pružala otpor – 219.
(72) Deda Mraz potiče iz Grčke. Sveti Nikola je bio bogati Grk koji je poklanjao novac sirotinji.
(73) Jedna od teza je da se izgubljen grad Atlantida nalazio na mestu današnjeg ostrva Santorini. Po verovanju pojedinih naučnika nestao je posle vulkanske erupcije zajedno sa minojskom kulturom na ostrvu Krit.

Običaji

(74) Prilikom posete Grcima ne smete otići praznih ruku. Najčešće, Grci donose sa sobom kutiju slatkiša ili lubenicu. Vrlo su gostoljubivi. Gosti neće otići gladni i bez pažnje.
(75) Grci mašu sa zatvorenom šakom jer se smatra nepristojno da se pokazuje dlan ruke. “Moutza” je jedna od najvećih uvreda u zemlji. “Moutza” ili “mountza” (μούντζα) odnosno “faskeloma”, “φασκέλωμα” predstavlja najstariji gest uvrede u Grčkoj koji se sastoji u pružanju ruke prema osobi koju žele da uvrede dlanova okrenutih ka njoj i ispruženim prstima. Što je bliže dlan osobi kojoj je upućen, to se smatra više uvredljivim. Spajanje obe ruke uveličava značenje ovog gesta.

(76) Velika većina grčkog stanovništva je sujeverna
(77) U grčkoj kulturi, utorak 13. smatra se baksuznim, što je kod drugih naroda petak 13.
(78) Nakon što neko da kompliment drugoj osobi u Grčkoj, ta osoba će oduvati mali oblak vazduha u nju kako bi se odbarnio od zlih duhova
(79) Vrata, prozori, nameštaj i crkvene kupole su često tirkizno plave boje (kianos), posebno na Kikladima. Razlog leži u drevnom verovanju da ova nijansa plave boje čuva od zla.

* Za pisanje ovog teksta su korišćeni razni izvori sa interneta za koje verujemo da su relevantni

www.simplesharebuttons.comPodelite sa prijateljima