Antička Grčka je naziv koji se koristi za opisivanje sveta u kojem se govorilo grčkim jezikom u antičkim vremenima. Taj naziv se ne odnosi samo na područje današnje grčke države, nego i na područja naseljena Grcima u antičkim vremenima: Kipar, egejska obala Turska (tada poznata kao Jonija),Sicilija i južna Italija (poznata kao Velika Grčka), te razbacana naselja na obalama današnje Albanije, Bugarske, Egipta, Francuske, Hrvatske, Libije,Španije i Ukrajine.
Ne postoje određeni ili opšte prihvaćeni datumi početka i kraja razdoblja antičke Grčke. U uobičajenoj upotrebi to se razdoblje odnosi na celu grčku istoriju pre osnivanja Rimskog Carstva, međutim istoričari taj termin koriste preciznije. Tako neki autori u taj period uključuju i razdoblja minojske i mikenske civilizacije (od oko 1600. pre n.e. do oko 1100. godine pne.), dok drugi to osporavaju smatrajući da su te civilizacije, iako s grčkog govornog područja, dosta različite od kasnijih grčkih kultura, pa bi se trebale odvojeno svrstavati.
Prema tradiciji razdoblje antičke Grčke počinje prvim Olimpijskim igrama 776. pre n.e., ali većina današnjih istoričara proširuju taj termin do oko 1000.pre n.e. Tradicionalni datum kraja razdoblja antičke Grčke smatra se smrt Aleksandra Velikog 323. pre n.e., a razdoblje koje sledi naziva se helenističkim dobom.
Ovi su datumi dogovoreni među istoričarima dok neki autori smatraju civilizaciju antičke Grčke neprekinutim razdobljem koje je trajalo sve do dolaska Hrišćanstva u III veku posle Hrista.
Antičku Grčku neki istoričari smatraju temeljom kulture zapadnoevropske civilizacije. Grčka kultura je izvršila snažan uticaj na Rimsko Carstvo, koje je prenelo njen oblik po mnogim delovima Evrope. Civilizacija antičke Grčke je neizmerno uticala na jezik, politiku, obrazovanje, filozofiju, umetnost i arhitekturu modernog svijeta, posebno tokom renesanse u zapadnoj Evropi i ponovo tokom procvata neoklasicizma tokom 18. i 19. veka u Evropi i obema Amerikama.
Moć antičke Grčke dobro se može videti iz ostataka antičkih gradova širom zemlje, pa pogledajte samo neke od njih.
ANTIČKI GRAD OLINTOS
Olintos (Olynthos, Όλυνθος) je antički grad na Halkidikiju, izgrađen u plodnoj ravnici u između poluostrva Kasandra i Sitonija, na udaljenosti od 4 kilometara od mora. Ostaci ovog grada nalaze se u tromeđi između mesta Portaria, Agios Mamas i Kalives, na oko 11 kilometara od mesta Nea Mudanja, odnosno na oko pola kilometra od današnjeg sela Olintos. Od Soluna ovo nalazište je udaljeno 69 kilometara jugoistočno.
Iz ostataka drevnog grada može se uočiti tzv. Hipodamov sistem gradnje, a mogu se videti i neki od najstarijih podnih mozaika u Grčkoj. Pročitajte celi tekst…
ANTIČKI GRAD POTIDEA
Naselje Nea Potidea nalazi se na samom ulazu na poluostrvo Kasandra, na njegovoj najužoj tački. Udaljeno je 66 kilometara jugoistočno od Soluna i čuveno je po kanalu koji odvaja poluostrvo Kasandra od unutrašnjosti Halkidikija. Kanal dužine 1.250 i širine 40 metara povezuje dva zaliva, Termaikos (Solunski) i Toroneos.
U VII veku pre nove ere Korinćani su na ovom mesto napravili snažnu koloniju Potidea, uvidevši strateški važan položaj na najužem delu poluostrva. Neki istoričari smatraju da je prethodno ovde postojao grad Palini, po kome je celo poluostrvo nosilo antičko ime. Pročitajte celi tekst…
ANTIČKI GRAD TORONI
Toroni (Τορώνη) je malo letovalište na jugu zapadne obale Sitonije, 21 kilometar posle Neos Marmarasa i 3 kilometra ispred naselja Porto Kufo. Udaljeno je 139 kilometara od Soluna, smešteno u zalivu u podnožju planine Itamos.
Toroni je naselje sa verovatno najbogatijom istorijom od svih naselja na poluostrvu Sitonija, a ostaci antičkog grada (Αρχαια Τορωνη), odnosno tvrđave Lekitus (Lecythus) i danas se mogu videti na rtu na južnom kraju plaže.
Naziv ovog naselja potiče iz mitologije, a Toroni (odnosno Torone) je bila supruga Proteja (Proteus), Posejdonovog sina. Pročitajte celi tekst…
ANTIČKI GRAD MENDI
Iskopine antičkog grada Mendi nalazi se u blizini Kalandre, mestu u unutrašnjosti poluostrva Kasandra, na njegovoj zapadnoj obali. Udaljeno je oko 2 kilometra od primorskog naselja Posidi, odnosno oko 105 kilometara južno od Soluna.
Antički grad Mendi, koji je doživeo jak ekonomski procvat zahvaljujući čuvenom mendijskom vinu i trgovini drvenom građom, bio je jedna od kolonija koje je osnovala Eretrija na poluostrvu Palini u VIII veku pre nove ere. Pročitajte celi tekst…